Avrupa’da Dini Çoğulculuk Alanındaki Yönelimler

GRASSROOTSMOBILISE merkezi Atina’da the Hellenic Foundation for European and Foreign Policy (ELIAMEP)’de bulunan 5 yıllık bir araștırma projesidir. Avrupa Araștırma Konseyi (ERC) fonlarıyla yürütülen araștırmanın bașında (Principal Investigator, PI) Effie Focas bulunmaktadır.

Proje, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin inanç ve vicdan özgürlügü ile ilgili kararlarının “gölgesinde” taban aktivizmini araștırmaktadır. Avrupa’da dinin kamusal alandaki yeri geçtiğimiz yirmi yıldır ve yoğunluğu giderek artan bir şekilde çeşitli platformlarda tartışılmaktadır. Dinin kamusal alanda önemini yitireceğini öngören popüler ve akademik beklentilere rağmen (ya da bazılarına göre bu beklentiler yüzünden) okullarda, ișyerlerinde ve medyada dini kanaat açıklama hakkı, ifade özgürlüğü ile dine hakaret arasındaki fark ve dini sembollerin yeri üzerine tartıșmalar yerel, ulusal ve uluslarüstü platformları hala meşgul etmekteler. İslam dininin Avrupa’daki varlığı inanç ile ilgili pek çok tartışmanın ateşleyici unsuru olsa da, bu tartışmalar bugün dini cemaatlerin doğası, devlet kurumlarıyla ilişkileri ve azınlık inanışlarının toplumdaki yeri üzerine kabulleri içeren çok daha geniş ölçekli tartışmalara evrilmiş vaziyetteler. Bu tartışmaların genel çerçevesi içinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) inanç özgürlüğü alanındaki içtihadı da sesini çokça duyurmakta ve bu tartışmanın parametrelerini belirlemekte önemli bir rol oynamaktadır.